Khoa Quân sự - Trường Đại học Mỏ - Địa chất (nay là khoa Giáo dục quốc phòng) được thành lập theo Quyết định số 1363/QĐ ngày 20/12/1982 của Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp (nay là Bộ Giáo dục và Đào tạo).
- Tiền thân của khoa Giáo dục quốc phòng là phòng Quân sự - Thể dục, được thành lập năm 1966 cùng với sự ra đời của Trường Đại học Mỏ - Địa chất.
- Năm 1970, phòng Quân sự - Thể dục được tách ra thành Ban Quân sự và Bộ môn Thể dục.
- Khoa Quân sự trường Đại học Mỏ - Địa chất, nay là Khoa Giáo dục quốc phòng được thành lập theo Quyết định số 1363/QĐ ngày 20 tháng 12 năm 1982 của Bộ trưởng Bộ Đại học và trung học chuyên nghiệp. Tiền thân của Khoa Giáo dục quốc phòng là ban Quân - Thể (Quân sự - Thể dục) được thành lập năm 1966 cùng với sự ra đời của Trường Đại học Mỏ - Địa chất. Ban Quân - Thể do đồng chí Nguyễn Vĩnh Hiếu trưởng ban tham mưu Trung đoàn 209, Đại đoàn 312 được biệt phái về làm trưởng ban.
- Năm 1975 do yêu cầu, nhiệm vụ nên ban Quân - Thể được tách ra và ban quân sự mới được thành lập do đ/c Nguyễn Nghinh sĩ quan biệt phái làm Trưởng ban, đ/c Phạm Xuân Ngô làm phó ban. Thời kỳ này Ban Quân sự thực hiện chức năng vừa giảng dạy, huấn luyện quân sự phổ thông cho sinh viên, vừa làm tham mưu cho Đảng ủy, Ban Giám hiệu, thực hiện nhiệm vụ Quân sự trong thời chiến như: Tham gia xây dựng phòng tuyến phòng thủ tại Ngân Sơn - Cao Bằng, tổ chức xây dựng lực lượng tự vệ cấp tiểu đoàn sẵn sàng chiến đấu, trực tiếp cùng cán bộ, sinh viên trực ban, trực chiến, tuần tra canh gác, phối hợp cùng trường Sỹ quan pháo binh đào tạo sỹ quan dự bị chuyên ngành Pháo binh từ sinh viên tốt nghiệp đại học từ khóa 18 đến khóa 22 của Nhà trường, sẵn sàng động viên cho Quân đội bảo vệ Tổ Quốc.
- Ngày 20 tháng 12 năm 1982 theo yêu cầu nhiệm vụ mới của Đảng, Nhà nước và Quân đội, Bộ trưởng Bộ Đại học và trung học chuyên nghiệp quyết định thành lập Khoa Quân sự tại trường Đại học Mỏ - Địa chất. có nhiệm vụ Đào tạo Sỹ quan dự bị Pháo binh, Huấn luyện quân sự cho sinh viên của Trường Đại học Mỏ - Địa chất, làm tham mưu cho Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường về nhiệm vụ Quân sự quốc phòng, an ninh. Đồng thời cấp trên cũng tăng cường thêm Sỹ quan biệt phái, vũ khí trang bị, cơ sở vật chất của Binh chủng Pháo binh cho nhà trường và tạo moị điều kiện cho Khoa hoạt động và thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Khoa Quân sự của Trường do Trung tá Hoàng Tuấn làm Trưởng Khoa (1982 - 1987), Đ/c Nguyễn Nghinh làm phó trưởng Khoa (1982 – 1985). Khoa được tổ chức biên chế thành 2 bộ môn, 1 tổ văn phòng.
- Năm 1987 Thượng tá: Dương Văn Thế được bổ nhiệm làm Trưởng Khoa (1987 - 2001), Đ/c: Bùi Văn Dực làm Phó trưởng Khoa (1985 - 1993)
- Năm 2001 Đại tá Đỗ Kim Chiến Trưởng Khoa (2001 - 2011); Đ/c Nguyễn Văn Quảng làm Phó trưởng Khoa (2007 - 2011)
- Ngày 15 tháng 7 năm 2002 thực hiện Quyết định số 287/MĐA-TCCB của Hiệu trưởng trường Đại học Mỏ - Địa chất, Khoa Quân sự đổi tên thành Khoa Giáo dục quốc phòng.
- Tháng 11 năm 2011 Đại tá Nguyễn Văn Quảng làm Trưởng khoa (2011 – 2020); Các Đ/c: Nguyễn Xuân Quyết, Bùi Kim Hồng, Phạm Quốc Đảm làm Phó trưởng Khoa GDQP.
- Đến tháng 06 năm 2020 thực hiện Quyết định của Hiệu trưởng trường Đại học Mỏ - Địa chất và Binh chủng Pháo binh về công tác lãnh đạo, quản lý: Đại tá Phạm Quốc Đảm được bổ nhiệm làm trưởng khoa; Thượng tá Trần Bắc Bộ làm Phó trưởng khoa, kiêm trưởng bộ môn đường lối quân sự. Thượng tá Vũ Quang Hay làm trưởng bộ môn kỹ thuật quân sự
2. Chức năng nhiệm vụ của Khoa
- Giáo dục quốc phòng - an ninh cho sinh viên;theo chương trình, kế hoạch giảng dạy các học phần theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Trường Đại học Mỏ - Địa chất.
- Quản lý các Bộ môn và cán bộ, viên chức , sĩ quan biệt phái theo phân cấp của Nhà trường.
- Thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực, nâng cao chất lượng giảng dạy đáp ứng yêu cầu của xã hội thông qua các hoạt động bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực nghiên cứu khoa học cho giảng viên.
- Tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ;
- Đảm bảo an toàn tuyệt đối vũ khí trang bị được giao theo quy định pháp luật;
- Tham mưu cho Đảng ủy, Ban Giám hiệu về công tác quốc phòng, quân sự địa phương;
- Góp phần xây dựng và triển khai các chương trình, kế hoạch giảng dạy các học phần thuộc khoa học lý luận chính trị và khoa học xã hội theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Trường Đại học Mỏ - Địa chất.
- Quản lý các Bộ môn và cán bộ, viên chức thuộc Khoa theo phân cấp của Nhà trường.
- Thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực, nâng cao chất lượng giảng dạy đáp ứng yêu cầu của xã hội thông qua các hoạt động bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực nghiên cứu khoa học cho giảng viên.
- Tham gia các hoạt động chung và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ giữ vững trật tự trị an trong Nhà trường.
3. Cơ cấu cán bộ, viên chức trong Khoa
- Tổng số cán bộ, viên chức: 10 đ/c, gồm: 08 cán bộ giảng dạy là sĩ quan biệt phái (01 Đại tá, 05 Thượng tá, 01 Trung tá, 01 thượng úy) và 02 chuyên viên. Đại tá.ThS Phạm Quốc Đảm làm Trưởng khoa, Thượng tá.ThS Trần Bắc Bộ làm Phó Trưởng khoa; Khoa tổ chức thành 02 bộ môn: Bộ môn Đường lối quân sự do Thượng tá.ThS Trần Bắc Bộ làm Chủ nhiệm; Bộ môn Kỹ thuật quân sự do Thượng tá.ThS Vũ Quang Hay làm Chủ nhiệm và 01 cán bộ làm công tắc văn phòng, 01 Phó chỉ huy Trưởng quân sự Trường..
- Về tổ chức Đảng: Khoa được tổ chức 01 Chi bộ trực thuộc Đảng bộ Trường, gồm:10 đ/c đảng viên chính thức.
- Về tổ chức đoàn thể: Khoa có 01 Tổ công đoàn trực thuộc Ban Chấp hành Công đoàn Trường, với 01 Tổ trưởng và 09 công đoàn viên.
4. Hoạt động chính và những kết quả đạt được
- Công tác đào tạo:
Trong những năm qua, khoa Giáo dục quốc phòng đã thực hiện Giáo dục quốc phòng - an ninh cho hàng ngàn lượt sinh viên chính quy từ khóa 01 đến khóa 67 của Nhà trường theo chương trình, nội dung quy định, bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và vũ khí, trang bị, không để xảy ra thất thoát hư hỏng.
- Tham mưu về công tác quốc phòng, quân sự địa phương:
Khoa Giáo dục quốc phòng đã cùng với Ban chỉ huy quân sự Trường tham mưu cho Đảng uỷ, Ban Giám hiệu Nhà trường thực hiện tốt công tác quốc phòng, quân sự địa phương theo đúng quy định của pháp luật về công tác quốc phòng, an ninh và theo đúng kế hoạch của Ban chỉ huy quân sự các cấp.
- Công tác nghiên cứu khoa học: Khoa đã thực hiện 13 đề tài NCKH cấp trường, 19 báo cáo khoa học tại hội nghị khoa học trường, 64 bài báo đăng trên các tạp chí chuyên ngành.
- Tài liệu: Sách, giáo trình và bài giảng: Giáo dục quốc phòng - an ninh tập 1 và 2; NXB Giáo dục
- Công tác Đảng, công tác chính trị:
Lãnh đạo, chỉ huy khoa luôn quan tâm, chú ý đến công tác tư tưởng, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị cho cán bộ, viên chức. Do vậy, cán bộ, viên chức trong Khoa luôn có lập trường tư tưởng kiên định, vững vàng, tin tưởng tuyệt đối vào đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Quân đội; Trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
- Công tác đoàn thể:
Trong những năm qua, Tổ công đoàn khoa đã cùng lãnh đạo, chỉ huy khoa làm tốt công tác chính sách của khoa, từng bước chăm lo, cải thiện, nâng cao đời sống cho cán bộ, viên chức trong khoa. Phối hợp chặt chẽ với Công đoàn trường thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, tổ công đoàn khoa luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ và được Ban chấp hành Công đoàn Giáo dục Việt Nam.tặng Bằng khen.
5. Mục tiêu và định hướng phát triển
- Công tác đào tạo: Tiếp tục quán triệt, tuyên truyền và nghiêm túc thực hiện các văn bản hướng dẫn của cấp trên về công tác Giáo dục quốc phòng - an ninh, công tác quốc phòng, quân sự địa phương.
- Tham mưu về công tác quốc phòng, quân sự địa phương: Tiếp tục thực hiện tốt vai trò làm tham mưu cho Đảng uỷ, Ban Giám hiệu trong thực hiện công tác quốc phòng, quân sự địa phương.
- Công tác nghiên cứu khoa học: Tiếp tục thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học, tham gia báo cáo khoa học và viết bài báo trên các tạp chí chuyên ngành trong và ngoài trường..
- Tài liệu: Tiếp tục soạn thảo tài liệu tham khảo dùng cho cán bộ giảng dạy và sinh viên trong Nhà trường.
- Công tác Đảng, công tác chính trị: Tiếp tục làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, viên chức và sinh viên tạo sự chuyển biến về mọi mặt, xây dựng lực lượng tự vệ Nhà trường có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định, có trình độ sẵn sàng chiến đấu cao, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Phấn đấu 100% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ, chi bộ đạt trong sạch vững mạnh, Khoa vững mạnh toàn diện.
- Công tác đoàn thể: Tiếp tục phát huy vai trò Tổ công đoàn khoa , cùng chỉ huy khoa làm tốt công tác chính sách của khoa, từng bước chăm lo, cải thiện và nâng cao đời sống cho cán bộ, viên chức trong khoa.
- Công tác cán bộ: Xây dựng đội ngũ sĩ quan biệt phái đủ số lượng, chất lượng tốt. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cán bộ chỉ huy, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ đào tạo, phấn đấu đến năm 2025 có trên 70% sĩ quan biệt phái đạt trình độ thạc sĩ.
6. Khen thưởng
- Tập thể:
Khoa được tặng 10 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; 01 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; 03 Bằng khen của Tư lệnh Binh chủng Pháo binh. Tập thể khoa được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận tập thể lao động xuất sắc. 02 bằng khen của Công đoàn giáo dục Việt Nam. Tập thể khoa 05 lần được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận tập thể lao động xuất sắc.
- Cá nhân:
Các cán bộ, viên chức trong khoa được tặng thưởng nhiều huy chương chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất, Nhì, Ba, Huy chương quân kỳ quyết thắng, 03 Huân chương Chiến công hạng nhất; 04 Huy chương vì sự nghiệp giáo dục; 01 Kỷ niệm chương vì sự nghiệp vũ trang quần chúng; 01 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; 05 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; 11 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; 06 Bằng khen của Binh chủng Pháo binh; 01 Chiến sĩ thi đua cấp Bộ và nhiều cán bộ, viên chức trong khoa được công nhận Chiến sỹ thi đua cấp cơ sở, giấy khen của Nhà trường và Ban chỉ huy quân sự Quận Bắc Từ Liêm